هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه

هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های متقاضیان تحصیل در این کشور است. برخلاف تصور رایج که زندگی در اروپای غربی را بسیار گران می‌داند، فرانسه به لطف سیستم آموزش عالی دولتی یارانه‌ای و خدمات اجتماعی گسترده، یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین مقاصد تحصیلی در میان کشورهای توسعه‌یافته به شمار می‌رود. برنامه‌ریزی مالی دقیق و آگاهی از جزئیات هزینه‌ها، کلید یک تجربه مهاجرت تحصیلی موفق و بدون استرس است. هزینه‌ها به دو بخش اصلی تقسیم می‌شوند: شهریه و هزینه‌های دانشگاهی، و مخارج روزمره زندگی که شامل مسکن، خوراک، حمل و نقل و تفریحات می‌شود. نکته قابل توجه این است که این هزینه‌ها به شدت تحت تأثیر شهر محل تحصیل شما قرار دارند؛ به طوری که زندگی در پاریس می‌تواند به مراتب گران‌تر از شهرهای دانشجویی دیگر مانند لیون، تولوز یا مونپلیه باشد. این مقاله به صورت جامع و با ارائه جزئیات، به بررسی تمام جنبه‌های هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه می‌پردازد تا به شما در مدیریت بودجه و برنامه‌ریزی مالی کمک کند.

بررسی دقیق هزینه‌های تحصیل در فرانسه

یکی از بزرگترین مزایای تحصیل در فرانسه، پایین بودن هزینه‌های تحصیل در موسسات دولتی است. دولت فرانسه سرمایه‌گذاری عظیمی در آموزش عالی انجام می‌دهد و بخش بزرگی از هزینه واقعی تحصیل هر دانشجو را، صرف‌نظر از ملیت او، پوشش می‌دهد.

شهریه دانشگاه‌های دولتی: نقطه قوت اصلی تحصیل در فرانسه

در دانشگاه‌های دولتی فرانسه، شهریه‌ها توسط دولت تعیین می‌شوند و در مقایسه با کشورهای انگلیسی‌زبان مانند آمریکا، بریتانیا یا استرالیا بسیار ناچیز هستند. از سال ۲۰۱۹، شهریه‌ها برای دانشجویان غیر اروپایی به صورت متفاوتی تعیین شده است، اما همچنان بسیار منطقی باقی مانده‌اند. به طور تقریبی، شهریه سالانه برای مقاطع مختلف به شرح زیر است:

• مقطع کارشناسی (Licence): حدود ۲,۸۰۰ یورو در سال.
• مقطع کارشناسی ارشد (Master): حدود ۳,۸۰۰ یورو در سال.
• مقطع دکتری (Doctorat): شهریه دکتری مشابه دانشجویان اروپایی و حدود ۳۸۰ یورو در سال است، زیرا دانشجویان دکتری به عنوان پژوهشگر شناخته می‌شوند.

این مبالغ بخش کوچکی از هزینه واقعی تحصیل است و مابقی آن توسط دولت فرانسه تأمین می‌شود.

شهریه مدارس عالی و دانشگاه‌های خصوصی فرانسه

در مقابل دانشگاه‌های دولتی، موسسات خصوصی، به ویژه مدارس عالی معتبر در زمینه‌های مدیریت، بازرگانی (Écoles de Commerce) و مهندسی، شهریه‌های بسیار بالاتری دارند. شهریه در این موسسات می‌تواند بسیار متغیر باشد و معمولاً از حدود ۷,۰۰۰ یورو تا بیش از ۲۵,۰۰۰ یورو در سال متغیر است. این هزینه بالا اغلب با کیفیت بالای آموزش، ارتباطات قوی صنعتی، امکانات پیشرفته و فرصت‌های شغلی عالی پس از فارغ‌التحصیلی توجیه می‌شود.

سایر هزینه‌های جانبی مرتبط با تحصیل در فرانسه

علاوه بر شهریه، دانشجویان باید هزینه‌های دیگری را نیز در نظر بگیرند. مهم‌ترین آن‌ها “مشارکت در زندگی دانشجویی و پردیس” (CVEC) است که مبلغی حدود ۱۰۰ یورو در سال است و پرداخت آن برای ثبت‌نام در تمام موسسات آموزش عالی الزامی است. این هزینه صرف بهبود خدمات دانشجویی، فعالیت‌های ورزشی و فرهنگی می‌شود. هزینه‌های خرید کتاب و لوازم‌التحریر نیز بسته به رشته تحصیلی می‌تواند متغیر باشد.

تجزیه و تحلیل هزینه‌های زندگی دانشجویی در فرانسه

بخش عمده بودجه یک دانشجو صرف هزینه‌های روزمره زندگی می‌شود. مدیریت صحیح این هزینه‌ها برای یک زندگی راحت و بدون دغدغه ضروری است.

هزینه مسکن: بزرگترین بخش از هزینه‌های زندگی در فرانسه

مسکن بدون شک بزرگترین هزینه ماهانه شما خواهد بود. گزینه‌های مختلفی برای اقامت دانشجویی وجود دارد:

• خوابگاه‌های دانشجویی دولتی (CROUS): این خوابگاه‌ها ارزان‌ترین و محبوب‌ترین گزینه هستند. هزینه اجاره یک اتاق در این خوابگاه‌ها بسته به شهر و امکانات، بین ۱۵۰ تا ۴۰۰ یورو در ماه است. به دلیل تقاضای بالا، گرفتن پذیرش در این خوابگاه‌ها رقابتی است و باید از قبل اقدام کرد.
• خوابگاه‌های دانشجویی خصوصی: این خوابگاه‌ها امکانات بهتر و مدرن‌تری ارائه می‌دهند اما گران‌تر هستند. هزینه آن‌ها معمولاً بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ یورو در ماه است.
• اجاره آپارتمان شخصی یا اشتراکی: اجاره یک آپارتمان استودیو در پاریس می‌تواند بیش از ۸۰۰ یورو هزینه داشته باشد، در حالی که همین آپارتمان در شهرهای دیگر ممکن است بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ یورو باشد. زندگی در آپارتمان اشتراکی (Colocation) یک راه عالی برای کاهش هزینه‌هاست.

به طور کلی، برای مسکن در پاریس باید بودجه‌ای بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو و در شهرهای دیگر بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ یورو در ماه در نظر گرفت.

هزینه خورد و خوراک

هزینه غذا در فرانسه می‌تواند بسیار منطقی باشد اگر هوشمندانه عمل کنید. خرید از سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای مانند Carrefour, Auchan یا فروشگاه‌های ارزان‌تر مانند Lidl و Aldi به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند. بودجه ماهانه برای خرید مواد غذایی برای یک نفر حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ یورو است. یکی از بزرگترین مزایای دانشجویی در فرانسه، رستوران‌های دانشگاهی (Restos U) است که یک وعده غذایی کامل (شامل پیش‌غذا، غذای اصلی و دسر) را با قیمت یارانه‌ای حدود ۳.۵ یورو ارائه می‌دهند.

هزینه حمل و نقل عمومی در فرانسه

سیستم حمل و نقل عمومی در شهرهای فرانسه بسیار کارآمد و گسترده است. دانشجویان می‌توانند از تخفیف‌های قابل توجهی بهره‌مند شوند. به عنوان مثال، در پاریس، کارت سالانه Navigo برای دانشجویان تخفیف ویژه‌ای دارد. در شهرهای دیگر نیز کارت‌های ماهانه یا سالانه اتوبوس و تراموا با قیمت‌های مناسب برای دانشجویان وجود دارد. به طور متوسط، باید بین ۳۰ تا ۷۵ یورو در ماه برای حمل و نقل عمومی در نظر گرفت.

سایر هزینه‌های زندگی در فرانسه

علاوه بر موارد اصلی، هزینه‌های دیگری نیز وجود دارند:

• بیمه درمانی: دانشجویان بین‌المللی تحت پوشش سیستم تأمین اجتماعی فرانسه (Sécurité Sociale) قرار می‌گیرند که بخش بزرگی از هزینه‌های درمانی را پوشش می‌دهد و ثبت‌نام در آن رایگان است. بسیاری از دانشجویان یک بیمه تکمیلی (Mutuelle) نیز با هزینه حدود ۱۰ تا ۳۰ یورو در ماه تهیه می‌کنند.
• ارتباطات: هزینه یک سیم‌کارت موبایل به همراه اینترنت معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ یورو در ماه است.
• تفریح و سرگرمی: دانشجویان در فرانسه از تخفیف‌های زیادی برای ورود به موزه‌ها، سینماها و مراکز فرهنگی برخوردارند. بسیاری از موزه‌های ملی برای افراد زیر ۲۶ سال رایگان هستند.

راهکارهای مدیریت و کاهش هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه

برای مدیریت بهتر بودجه، راهکارهای متعددی وجود دارد. کار دانشجویی به دانشجویان اجازه می‌دهد تا حداکثر ۲۰ ساعت در هفته کار کنند که می‌تواند بخش قابل توجهی از هزینه‌ها را پوشش دهد. همچنین، بورسیه‌های تحصیلی متنوعی مانند بورسیه ایفل (Eiffel) توسط دولت فرانسه و بورسیه‌های اختصاصی توسط دانشگاه‌ها ارائه می‌شود. مهم‌تر از همه، کمک‌هزینه مسکن دولتی (CAF) است که تمام دانشجویان (حتی خارجی‌ها) می‌توانند برای آن درخواست دهند و بخشی از اجاره‌بهای ماهانه خود را پس بگیرند.

پنج پرسش و پاسخ پرتکرار درباره هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه

۱. آیا تحصیل در دانشگاه‌های دولتی فرانسه واقعاً رایگان است؟

تحصیل به معنای مطلق “رایگان” نیست، اما به شدت یارانه‌ای است. شما به عنوان یک دانشجوی غیر اروپایی، شهریه سالانه‌ای در حدود ۲۸۰۰ یورو برای کارشناسی و ۳۸۰۰ یورو برای کارشناسی ارشد پرداخت می‌کنید. این مبلغ تنها بخش کوچکی (حدود یک‌سوم) از هزینه واقعی تحصیل شماست و مابقی آن توسط دولت فرانسه پرداخت می‌شود. بنابراین، در مقایسه با هزینه‌های ده‌ها هزار دلاری در کشورهای دیگر، می‌توان گفت تحصیل در فرانسه بسیار ارزان و مقرون‌به‌صرفه است.

۲. حداقل بودجه ماهانه برای یک زندگی دانشجویی راحت در فرانسه چقدر است؟

این مبلغ به شدت به شهر و سبک زندگی شما بستگی دارد. به عنوان یک تخمین کلی، برای زندگی در شهرهایی غیر از پاریس (مانند لیون، مارسی، بوردو)، بودجه‌ای بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در ماه برای پوشش تمام هزینه‌ها کافی است. اما برای زندگی در پاریس، به دلیل هزینه بالای مسکن، بهتر است بودجه‌ای بین ۱۱۰۰ تا ۱۵۰۰ یورو در ماه را در نظر بگیرید تا زندگی راحت و بدون استرسی داشته باشید.

۳. آیا پاریس برای زندگی دانشجویی بسیار گران‌تر از شهرهای دیگر است؟

بله، به طور قابل توجهی گران‌تر است. تفاوت اصلی و تعیین‌کننده در هزینه مسکن است. اجاره‌بها در پاریس می‌تواند دو برابر شهرهای دیگر باشد. سایر هزینه‌ها مانند حمل و نقل و تفریحات نیز کمی بالاتر است. با این حال، هزینه خورد و خوراک و شهریه دانشگاه‌ها در سراسر فرانسه یکسان است. بسیاری از دانشجویان برای کاهش هزینه‌ها، شهرهای دانشجویی پرجنب‌وجوش دیگری را انتخاب می‌کنند که کیفیت زندگی بالایی را با هزینه کمتر ارائه می‌دهند.

۴. کمک‌هزینه مسکن (CAF) چیست و چقدر به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند؟

CAF (Caisse d’Allocations Familiales) صندوق کمک‌های خانوادگی دولت فرانسه است که به افراد مقیم، از جمله دانشجویان بین‌المللی، برای پرداخت اجاره‌بها کمک مالی می‌کند. مبلغ این کمک بر اساس درآمد شما (که برای اکثر دانشجویان صفر است)، میزان اجاره‌بها و نوع مسکن محاسبه می‌شود. این کمک‌هزینه می‌تواند بخش قابل توجهی از اجاره شما را پوشش دهد و به طور متوسط بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ یورو در ماه باشد، که تأثیر بزرگی در بودجه ماهانه یک دانشجو دارد.

۵. آیا با درآمد حاصل از کار دانشجویی می‌توان تمام هزینه‌های زندگی و تحصیل در فرانسه را پوشش داد؟

پوشش دادن “تمام” هزینه‌ها تنها با کار پاره‌وقت دانشجویی (۲۰ ساعت در هفته) دشوار است، اما غیرممکن نیست، به خصوص اگر در شهری غیر از پاریس زندگی کنید. حداقل دستمزد در فرانسه (SMIC) به صورت ساعتی تعیین می‌شود و درآمد حاصل از کار دانشجویی می‌تواند بخش بزرگی از هزینه‌های زندگی شما، به ویژه مسکن و خوراک را پوشش دهد. با این حال، همچنان توصیه می‌شود که قبل از ورود به فرانسه، تمکن مالی کافی برای پوشش حداقل یک سال هزینه‌های خود را داشته باشید و به درآمد کار دانشجویی به عنوان یک کمک‌هزینه نگاه کنید، نه منبع اصلی درآمد.