ویزا و اقامت صربستان

ویزا و اقامت صربستان، کلید ورود و زندگی در یکی از استراتژیک ترین و مقرون به صرفه ترین کشورهای اروپایی است که به سرعت در حال تبدیل شدن به یک مقصد جذاب برای مهاجران، دانشجویان و سرمایه گذاران ایرانی است. درک دقیق تفاوت بین انواع ویزا، فرآیند تبدیل ویزا به اقامت موقت، و در نهایت مسیر رسیدن به اقامت دائم، حیاتی ترین بخش برنامه ریزی برای هر نوع مهاجرتی به این کشور است. قوانین مهاجرتی صربستان، اگرچه در مقایسه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا ساده تر به نظر می رسند، اما دارای جزئیات و مراحل مشخصی هستند که نادیده گرفتن آنها می تواند منجر به رد درخواست و اتلاف وقت و هزینه شود. از انتخاب نوع صحیح ویزا بر اساس هدف سفر گرفته تا آماده سازی مدارک لازم برای ثبت اقامت پس از ورود، هر مرحله نیازمند آگاهی و دقت است. در این مقاله جامع و به روز، ما به صورت قدم به قدم و با جزئیات کامل، تمام مراحل و قوانین مربوط به اخذ ویزا و اقامت صربستان را برای شما تشریح می کنیم تا با دیدی باز و اطلاعاتی دقیق، این مسیر را با موفقیت طی کنید.

تفاوت های کلیدی در سیستم ویزا و اقامت صربستان

اولین قدم، درک تفاوت بین “ویزا” و “اقامت” است. ویزا مجوزی است که به شما اجازه ورود به خاک صربستان را می دهد، در حالی که اقامت مجوزی است که به شما اجازه زندگی و سکونت در این کشور را برای مدت زمان مشخصی می دهد. برای اقامت بیش از ۹۰ روز در صربستان، ابتدا باید ویزای مناسب را دریافت کرده و سپس پس از ورود، آن را به اجازه اقامت تبدیل کنید.

انواع ویزای صربستان برای ایرانیان

به طور کلی دو نوع ویزای اصلی برای ورود به صربستان وجود دارد:

• ویزای نوع C (ویزای اقامت کوتاه): این ویزا برای اهداف توریستی، دیدارهای کاری کوتاه مدت، شرکت در رویدادهای ورزشی یا فرهنگی صادر می شود و به دارنده آن اجازه می دهد تا در یک دوره ۱۸۰ روزه، حداکثر ۹۰ روز در صربستان اقامت داشته باشد. این ویزا قابل تبدیل به اقامت موقت نیست.
• ویزای نوع D (ویزای اقامت بلند مدت): این ویزا همان چیزی است که برای اهداف مهاجرتی مانند تحصیل، کار، سرمایه گذاری یا پیوستن به خانواده به آن نیاز دارید. ویزای نوع D به شما اجازه می دهد برای مدتی بین ۹۰ تا ۱۸۰ روز در صربستان بمانید و مهمتر از آن، به شما این امکان را می دهد که پس از ورود برای “اجازه اقامت موقت” درخواست دهید.

مراحل دریافت اقامت موقت پس از اخذ ویزای صربستان

اخذ اقامت موقت (Temporary Residence Permit) مرحله اصلی پس از ورود به صربستان با ویزای نوع D است. این مجوز به شما اجازه می دهد تا برای مدت یک سال در این کشور زندگی، کار یا تحصیل کنید. این مجوز سالانه و تا زمانی که دلیل اقامت شما معتبر باشد، قابل تمدید است. فرآیند کلی به شرح زیر است:

1. ثبت آدرس (کارت سفید): اولین و فوری ترین اقدام پس از ورود، ثبت آدرس محل سکونت خود در نزدیکترین ایستگاه پلیس است. این کار باید ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود انجام شود و مدرکی به نام “کارت سفید” (Beli Karton) به شما داده می شود که برای تمام مراحل بعدی الزامی است.
2. آماده سازی مدارک: شما باید مجموعه ای از مدارک را بر اساس نوع اقامت خود (تحصیلی، کاری و غیره) آماده کنید. این مدارک معمولاً شامل پاسپورت، ویزای نوع D، کارت سفید، عکس، گواهی تمکن مالی، بیمه درمانی و مدارک اصلی مانند نامه پذیرش دانشگاه یا مجوز کار است.
3. مراجعه به اداره امور اتباع خارجی: درخواست اقامت موقت باید به اداره امور اتباع خارجی (Department for Foreigners) در شهری که در آن سکونت دارید، ارائه شود. در این مرحله، مدارک شما بررسی شده و انگشت نگاری انجام می شود.
4. دریافت کارت اقامت: پس از چند هفته، در صورت تایید درخواست، برچسب اقامت در پاسپورت شما چسبانده می شود یا کارت اقامت بیومتریک برای شما صادر می گردد.

مسیرهای اصلی برای دریافت ویزا و اقامت صربستان

روش های مختلفی برای اخذ ویزای نوع D و به دنبال آن اقامت موقت وجود دارد. انتخاب هر مسیر به شرایط و هدف شما بستگی دارد.

ویزا و اقامت صربستان از طریق تحصیل

این روش یکی از محبوب ترین راه هاست. پس از دریافت نامه پذیرش رسمی از یک دانشگاه یا موسسه آموزشی معتبر در صربستان، می توانید برای ویزای تحصیلی نوع D اقدام کنید. پس از ورود، با ارائه نامه پذیرش و رسید پرداخت شهریه، می توانید اقامت موقت دانشجویی دریافت کنید که تا پایان دوره تحصیل قابل تمدید است.

ویزا و اقامت صربستان از طریق کار

برای این روش، شما باید ابتدا یک پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای صرب داشته باشید. کارفرما برای شما درخواست مجوز کار (Work Permit) می دهد. با در دست داشتن مجوز کار، می توانید برای ویزای کاری و سپس اقامت کاری اقدام کنید. این نوع اقامت مستقیماً به بازار کار و قرارداد شما وابسته است.

ویزا و اقامت صربستان از طریق ثبت شرکت یا کارآفرینی

این روش یکی از در دسترس ترین راه ها برای اخذ اقامت است. شما با ثبت یک شرکت در صربستان (که فرآیندی سریع و کم هزینه است) و فعالیت به عنوان مدیر یا کارمند آن، می توانید برای خود مجوز کار و به تبع آن اقامت موقت دریافت کنید. نکته کلیدی در این روش، نشان دادن فعالیت واقعی شرکت از طریق گردش مالی و پرداخت مالیات است.

ویزا و اقامت صربستان از طریق خرید ملک

خرید ملک به تنهایی منجر به اقامت خودکار نمی شود، اما یک پایه و اساس بسیار محکم برای درخواست اقامت است. اتباع خارجی که در صربستان ملکی خریداری می کنند، می توانند بر اساس مالکیت آن ملک، برای اقامت موقت درخواست دهند. این روش نشان دهنده وابستگی شما به کشور صربستان است و فرآیند تمدید اقامت را تسهیل می کند.

از اقامت موقت تا اقامت دائم صربستان

هدف نهایی بسیاری از مهاجران، رسیدن به اقامت دائم (Permanent Residence) است. اقامت دائم به شما تقریباً تمام حقوق یک شهروند صرب (به جز حق رای و پاسپورت) را می دهد و شما را از تمدید سالانه اقامت بی نیاز می کند. بر اساس قوانین فعلی، شما می توانید پس از پنج سال زندگی مداوم و بدون وقفه (با غیبت های محدود) در صربستان با اقامت موقت، برای اقامت دائم درخواست دهید. در طول این پنج سال، شما باید دلیل اقامت خود را حفظ کرده باشید (مثلاً دانشجو بوده یا شرکت فعالی داشته اید) و قوانین کشور را نقض نکرده باشید. فرآیند درخواست برای اقامت دائم نیازمند ارائه مدارکی دال بر پنج سال اقامت قانونی، تمکن مالی پایدار، بیمه درمانی و نداشتن سوء پیشینه است.

پرسش و پاسخ های متداول درباره ویزا و اقامت صربستان

آیا امکان تبدیل ویزای توریستی به اقامت در صربستان وجود دارد؟

خیر. ویزای توریستی (نوع C) یا ورود تحت رژیم بدون ویزا (در صورت وجود) به شما اجازه اقامت بیش از ۹۰ روز را نمی دهد و قابل تبدیل به اقامت موقت نیست. برای هرگونه قصد اقامت بلند مدت، شما باید از ابتدا برای ویزای نوع D از سفارت صربستان در کشور خود (یا کشور محل اقامتتان) اقدام کنید.

منظور از “زندگی مداوم” برای دریافت اقامت دائم چیست؟

برای اینکه اقامت شما در طول پنج سال مداوم تلقی شود، شما نباید برای مدت طولانی از صربستان خارج شوید. طبق قانون، شما مجاز هستید در طول این پنج سال، در مجموع حداکثر ۱۰ ماه از صربستان خارج شوید، به شرطی که هیچ خروج تکی شما بیش از ۶ ماه متوالی نباشد. خروج های طولانی تر می تواند این پیوستگی را از بین ببرد و شمارش پنج سال را از نو آغاز کند.

آیا با داشتن اقامت صربستان، اعضای خانواده نیز می توانند اقامت بگیرند؟

بله. شخصی که اقامت موقت صربستان را از طریق کار، تحصیل یا ثبت شرکت دریافت می کند (متقاضی اصلی)، می تواند برای همسر و فرزندان زیر ۱۸ سال خود نیز درخواست اقامت از طریق “پیوستن به خانواده” (Family Reunification) دهد. اعضای خانواده نیز اقامت موقت دریافت می کنند که اعتبار آن به اعتبار اقامت متقاضی اصلی بستگی دارد.

هزینه های دولتی برای صدور و تمدید اقامت چقدر است؟

هزینه های اداری و دولتی برای امور مربوط به ویزا و اقامت صربستان نسبتاً پایین است. هزینه درخواست ویزای نوع D در سفارت حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ یورو است. هزینه صدور کارت اقامت موقت برای اولین بار و تمدید سالانه آن نیز در حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ یورو می باشد. البته این هزینه ها جدای از هزینه های جانبی مانند ترجمه مدارک و بیمه درمانی هستند.

پس از دریافت اقامت دائم، مرحله بعدی چیست؟

پس از دریافت اقامت دائم، شما می توانید به زندگی و کار خود در صربستان بدون نیاز به تمدید سالانه ادامه دهید. مرحله بعدی برای کسانی که علاقه مند هستند، درخواست شهروندی و پاسپورت صربستان است. شما معمولاً می توانید سه سال پس از دریافت اقامت دائم (یعنی مجموعاً ۸ سال پس از ورود اولیه)، برای شهروندی صربستان درخواست دهید، مشروط بر اینکه شرایط دیگری مانند تسلط به زبان صربی و انصراف از تابعیت قبلی (در برخی موارد) را برآورده کنید.