ویزا و اقامت بلغارستان

ویزا و اقامت بلغارستان، کلید ورود به یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا است که به دلیل شرایط مناسب و هزینه‌های پایین، به مقصدی جذاب برای مهاجران، دانشجویان و سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. درک صحیح از قوانین و مقررات مربوط به انواع ویزاها و مسیرهای اخذ اقامت، اولین و حیاتی‌ترین گام برای هر فردی است که قصد زندگی، کار یا تحصیل در این کشور را دارد. سیستم مهاجرتی بلغارستان، همانند سایر کشورهای اروپایی، دارای ساختاری مشخص و مبتنی بر قوانین دقیقی است که متقاضیان را بر اساس هدفشان از ورود به کشور، دسته‌بندی می‌کند. از ویزاهای کوتاه‌مدت توریستی گرفته تا ویزاهای بلندمدت که زمینه‌ساز اقامت موقت و در نهایت اقامت دائم می‌شوند، هر کدام نیازمند شرایط و مدارک خاص خود هستند. عدم آگاهی از این فرآیندها می‌تواند منجر به اتلاف وقت، هزینه و در نهایت رد شدن درخواست شود. در این مقاله جامع، به صورت دقیق و تفکیک شده، به بررسی انواع ویزا و اقامت بلغارستان، مراحل درخواست و شرایط مورد نیاز برای هر کدام خواهیم پرداخت تا نقشه راهی شفاف برای شما ترسیم کنیم.

آشنایی با انواع ویزا؛ اولین قدم برای ویزا و اقامت بلغارستان

قبل از هر چیز، باید با دسته‌بندی اصلی ویزاهای این کشور آشنا شوید. ویزاهای بلغارستان به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: ویزای شنگن یکپارچه (نوع C) برای اقامت‌های کوتاه‌مدت و ویزای ملی بلغارستان (نوع D) برای اقامت‌های بلندمدت.

ویزای نوع C (ویزای کوتاه‌مدت شنگن)

این ویزا برای اقامت‌های کوتاه‌مدت، حداکثر تا ۹۰ روز در یک دوره ۱۸۰ روزه، صادر می‌شود. این نوع ویزا برای اهداف توریستی، بازدیدهای تجاری، شرکت در کنفرانس‌ها، رویدادهای ورزشی یا فرهنگی و دیدارهای خانوادگی مناسب است. دارندگان این ویزا اجازه کار یا تحصیل بلندمدت در بلغارستان را ندارند. فرآیند درخواست این ویزا از طریق سفارت یا کنسولگری بلغارستان در کشور مبدا انجام می‌شود و نیازمند ارائه مدارکی مانند رزرو هتل، بلیط هواپیما، بیمه مسافرتی و اثبات تمکن مالی برای پوشش هزینه‌های سفر است.

ویزای نوع D (ویزای بلندمدت): دروازه ورود به اقامت بلغارستان

این ویزا مهم‌ترین نوع ویزا برای کسانی است که به دنبال اخذ ویزا و اقامت بلغارستان هستند. ویزای نوع D یک ویزای مهاجرتی است که برای افرادی صادر می‌شود که قصد اقامت بیش از ۹۰ روز در بلغارستان را دارند. این ویزا پیش‌نیاز اصلی برای دریافت کارت اقامت موقت است. به عبارت دیگر، شما نمی‌توانید از داخل خاک بلغارستان برای اقامت اقدام کنید؛ بلکه باید ابتدا ویزای نوع D را از کشور خود دریافت کرده و سپس با آن ویزا وارد بلغارستان شوید. این ویزا معمولاً با اعتبار ۶ ماهه صادر می‌شود و به شما فرصت می‌دهد تا پس از ورود، برای دریافت کارت اقامت خود اقدام کنید. این ویزا برای اهداف زیر صادر می‌شود:

• تحصیل در دانشگاه‌ها یا موسسات آموزشی معتبر
• کار (پس از دریافت مجوز کار)
• سرمایه‌گذاری یا ثبت شرکت و کارآفرینی
• الحاق به خانواده (ازدواج با شهروند بلغاری یا فرد مقیم)
• بازنشستگی و تمکن مالی

مسیر اخذ اقامت موقت: مرحله اصلی برای ویزا و اقامت بلغارستان

پس از ورود به بلغارستان با ویزای نوع D، شما باید در اسرع وقت (معمولاً ظرف چند هفته) به اداره مهاجرت محلی در شهری که قصد سکونت در آن را دارید مراجعه کرده و برای دریافت کارت اقامت موقت (Temporary Residence Permit) خود درخواست دهید. این کارت معمولاً با اعتبار یک‌ساله صادر می‌شود و تا زمانی که شرایط اولیه شما (مانند اشتغال به تحصیل یا کار) پابرجا باشد، سالانه قابل تمدید است.

شرایط و مدارک لازم برای تمدید اقامت موقت

برای تمدید سالانه کارت اقامت خود، شما باید همچنان واجد شرایطی باشید که بر اساس آن اقامت اولیه را دریافت کرده‌اید. برای مثال، یک دانشجو باید گواهی اشتغال به تحصیل برای سال آینده را ارائه دهد و فردی که از طریق ثبت شرکت اقامت گرفته، باید نشان دهد که شرکت او همچنان فعال است و مالیات خود را پرداخت می‌کند. ارائه گواهی تمکن مالی، بیمه درمانی معتبر و گواهی آدرس محل سکونت نیز برای هر بار تمدید الزامی است. این فرآیند باید قبل از انقضای کارت اقامت فعلی شما انجام شود.

اقامت دائم: هدف نهایی در فرآیند ویزا و اقامت بلغارستان

پس از یک دوره اقامت قانونی و مستمر در بلغارستان، شما می‌توانید برای دریافت اقامت دائم (Permanent Residence Permit) اقدام کنید. این مرحله یک گام بسیار مهم است، زیرا اقامت دائم به شما حقوقی تقریباً معادل یک شهروند بلغاری (به جز حق رای) اعطا می‌کند و دیگر نیازی به تمدید سالانه اقامت خود نخواهید داشت.

شرایط کلیدی برای دریافت اقامت دائم

شرط اصلی برای دریافت اقامت دائم، داشتن ۵ سال اقامت قانونی، مستمر و بدون وقفه در بلغارستان است. “مستمر” به این معناست که شما در طول این ۵ سال، در هر سال بیش از ۶ ماه و در مجموع در کل ۵ سال بیش از ۱۰ ماه خارج از خاک بلغارستان نبوده‌اید. علاوه بر این، باید نشان دهید که درآمد کافی برای تامین زندگی خود و خانواده‌تان را بدون نیاز به کمک‌های اجتماعی دارید. تسلط نسبی به زبان بلغاری نیز ممکن است در این مرحله مورد ارزیابی قرار گیرد. پس از دریافت اقامت دائم، مسیر برای درخواست شهروندی و پاسپورت بلغارستان پس از چند سال دیگر هموار می‌شود.

مسیر شهروندی پس از اخذ ویزا و اقامت بلغارستان

دریافت شهروندی و پاسپورت بلغارستان به معنای تبدیل شدن به یک شهروند کامل اتحادیه اروپا با تمام حقوق و مزایای آن است، از جمله حق زندگی، کار و تحصیل در تمام ۲۷ کشور عضو. به طور معمول، فردی که ۵ سال اقامت دائم داشته باشد (یعنی مجموعاً ۱۰ سال پس از اولین ورود)، می‌تواند برای شهروندی بلغارستان درخواست دهد. این فرآیند شامل قبولی در آزمون زبان بلغاری و تاریخ و فرهنگ این کشور است و متقاضی باید ثابت کند که به خوبی در جامعه ادغام شده است.

پرسش و پاسخ‌های متداول درباره ویزا و اقامت بلغارستان

تفاوت اصلی بین ویزای شنگن صادر شده از بلغارستان و سایر کشورها چیست؟

بلغارستان در حال حاضر در فرآیند پیوستن کامل به منطقه شنگن قرار دارد. این کشور از مارس ۲۰۲۴ به شنگن هوایی و دریایی پیوسته است، اما کنترل‌های مرزی زمینی آن با سایر کشورهای شنگن هنوز پابرجاست. این بدین معناست که با ویزای شنگن که از سفارت بلغارستان دریافت می‌کنید، می‌توانید به صورت هوایی یا دریایی به سایر کشورهای عضو شنگن سفر کنید. اما برای سفرهای زمینی ممکن است همچنان با کنترل‌های مرزی مواجه شوید. این وضعیت در آینده نزدیک با الحاق کامل زمینی تغییر خواهد کرد.

آیا با داشتن اقامت موقت بلغارستان می‌توانم در آلمان یا فرانسه کار کنم؟

خیر. کارت اقامت موقت بلغارستان تنها به شما اجازه زندگی، کار و تحصیل در داخل خاک بلغارستان را می‌دهد. اگرچه شما می‌توانید به عنوان توریست به سایر کشورهای اتحادیه اروپا سفر کنید، اما اجازه کار یا اقامت بلندمدت در آن کشورها را ندارید. برای کار در آلمان، باید طبق قوانین مهاجرتی آلمان برای ویزای کار آن کشور اقدام کنید. تنها پس از دریافت شهروندی و پاسپورت بلغارستان است که شما حق کار در تمام اتحادیه اروپا را به دست می‌آورید.

فرآیند دریافت ویزای نوع D چقدر زمان می‌برد؟

زمان پردازش درخواست ویزای نوع D در سفارت بلغارستان می‌تواند متغیر باشد، اما به طور معمول بین ۳۰ تا ۶۰ روز کاری طول می‌کشد. با این حال، با توجه به حجم کاری سفارت و نیاز به بررسی دقیق مدارک، این زمان ممکن است طولانی‌تر شود. به همین دلیل اکیداً توصیه می‌شود که فرآیند درخواست خود را حداقل ۳ تا ۴ ماه قبل از تاریخ برنامه‌ریزی شده برای سفر آغاز کنید.

آیا امکان تبدیل ویزای توریستی (نوع C) به اقامت تحصیلی یا کاری در داخل بلغارستان وجود دارد؟

خیر، این یکی از مهم‌ترین نکات در قوانین مهاجرتی بلغارستان است. تبدیل ویزای کوتاه‌مدت به اقامت بلندمدت در داخل خاک این کشور امکان‌پذیر نیست. هر فردی که قصد اقامت بیش از ۹۰ روز را دارد، باید حتماً از ابتدا برای ویزای نوع D از کشور خود یا کشور محل اقامت قانونی خود اقدام کرده و با آن ویزا وارد بلغارستان شود.

مهم‌ترین دلیل رد شدن درخواست ویزا و اقامت بلغارستان چیست؟

شایع‌ترین دلایل ریجکتی درخواست‌ها، نقص یا عدم صحت مدارک است. مواردی مانند عدم ارائه گواهی تمکن مالی معتبر و کافی، عدم تطابق اطلاعات در فرم‌ها و مدارک، ارائه بیمه مسافرتی نامعتبر، یا وجود سوء‌پیشینه کیفری از دلایل اصلی رد شدن درخواست‌ها هستند. همچنین، اگر آفیسر سفارت در مصاحبه قانع نشود که هدف شما از سفر واقعی است (مثلاً شک کند که هدف اصلی شما از درخواست ویزای تحصیلی، مهاجرت غیرقانونی است)، ممکن است درخواست شما را رد کند. دقت، صداقت و کامل بودن مدارک کلید موفقیت است.