درباره اسکاتلند

درباره اسکاتلند، می‌توان گفت که این سرزمین یکی از شگفت‌انگیزترین، پرماجراترین و از نظر تاریخی غنی‌ترین بخش‌های پادشاهی متحده بریتانیا است. اسکاتلند که در شمال جزیره بریتانیای کبیر واقع شده، کشوری است که با مناظر طبیعی وحشی و رام‌نشدنی، قلعه‌های باستانی که گویی از دل افسانه‌ها بیرون آمده‌اند، دریاچه‌های عمیق و مرموز (معروف به لاخ)، و شهرهایی پرجنب‌وجوش که ترکیبی بی‌نقص از سنت و مدرنیته هستند، در سراسر جهان شناخته می‌شود. این مقاله جامع، اطلاعاتی کلیدی و ضروری را درباره اسکاتلند ارائه می‌دهد؛ از جغرافیای منحصربه‌فرد آن که شامل کوهستان‌های باشکوه و صدها جزیره است، گرفته تا فرهنگ ریشه‌دار و تاریخ پرفراز و نشیبی که هویت امروز آن را شکل داده است.

اسکاتلند تنها یک مقصد گردشگری نیست؛ بلکه یک ملت سربلند با هویت مستقل، سیستم حقوقی مجزای خود (Scots Law)، سیستم آموزشی متمایز و پارلمان مستقل (Holyrood) است که بر بسیاری از امور داخلی خود، از جمله بهداشت و آموزش، نظارت کامل دارد. از ارتفاعات باشکوه (هایلندز) که نفس را در سینه حبس می‌کند تا جزایر دورافتاده‌ای مانند شتلند و هبریدها، و از خیابان‌های سنگفرش‌شده ادینبورگ تا انرژی خلاقانه گلاسکو، هر گوشه از این سرزمین داستانی برای گفتن دارد. در ادامه این مطلب، به بررسی عمیق‌تر جنبه‌های مختلف و اطلاعات حیاتی درباره اسکاتلند خواهیم پرداخت.

اطلاعات جغرافیایی حیاتی درباره اسکاتلند

جغرافیای اسکاتلند به شدت متنوع، دراماتیک و چشمگیر است. این کشور تقریباً یک سوم شمالی جزیره بریتانیا را اشغال کرده است. خط ساحلی اسکاتلند به طور شگفت‌انگیزی طولانی و دندانه‌دار است و شامل بیش از ۷۹۰ جزیره می‌شود که به گروه‌های اصلی مانند شتلند (Shetland)، اورکنی (Orkney) و هبریدها (Hebrides) تقسیم می‌شوند. به طور کلی، سرزمین اصلی اسکاتلend به سه منطقه اصلی جغرافیایی تقسیم می‌شود:

1. ارتفاعات (Highlands): در شمال و غرب، منطقه‌ای وسیع و کم‌جمعیت با کوه‌های ناهموار (Munros)، دره‌های عمیق (Glens) و دریاچه‌های (Lochs) فراوان.
2. سرزمین‌های پست مرکزی (Central Lowlands): منطقه‌ای که اکثر جمعیت کشور، از جمله شهرهای بزرگ گلاسکو و ادینبورگ، در آن ساکن هستند.
3. ارتفاعات جنوبی (Southern Uplands): منطقه‌ای متشکل از تپه‌های سرسبز و نواحی روستایی که در امتداد مرز با انگلستان قرار دارد.

آب و هوای اسکاتلند به دلیل قرار گرفتن در معرض اقیانوس اطلس، بسیار متغیر و غیرقابل پیش‌بینی است. ضرب‌المثل معروفی وجود دارد که می‌گوید در اسکاتلند می‌توان چهار فصل را در یک روز تجربه کرد. به طور کلی، آب و هوای آن معتدل و مرطوب است، با تابستان‌های نسبتاً خنک و زمستان‌های معتدل اما بارانی.

جزئیات بیشتر درباره اسکاتلند: هایلندز و لاخ‌ها (دریاچه‌ها)

وقتی مردم درباره اسکاتلند فکر می‌کنند، اغلب تصویر هایلندز (ارتفاعات) به ذهنشان خطور می‌کند. این منطقه نمادین، قلب وحشی اسکاتلند است. اینجا مکانی است که بلندترین قله بریتانیا، بن نویس (Ben Nevis)، قرار دارد. هایلندز همچنین خانه دریاچه‌های معروف اسکاتلند است که “لاخ” (Loch) نامیده می‌شوند. معروف‌ترین آن‌ها “لاخ نس” (Loch Ness) است که به خاطر افسانه هیولای خود، “نسی”، شهرت جهانی دارد. “لاخ لوموند” (Loch Lomond) نیز بزرگترین دریاچه آب شیرین در بریتانیای کبیر از نظر سطح است. مناظر هایلندز، از جمله منطقه گلنکو (Glencoe) با تاریخ تراژیک و زیبایی خیره‌کننده‌اش، از دلایل اصلی سفر گردشگران به اسکاتلند است.

اطلاعاتی درباره اسکاتلند: جزایر منحصر به فرد

جزایر اسکاتلند بخش جدایی‌ناپذیر هویت و جغرافیای این کشور هستند. هر گروه از جزایر ویژگی‌های خاص خود را دارد. جزیره اسکای (Isle of Skye)، که با یک پل به سرزمین اصلی متصل است، با مناظر دراماتیک خود مانند صخره‌های Old Man of Storr و کوهستان Cuillin مشهور است. جزایر هبرید بیرونی (Outer Hebrides) با سواحل شنی سفید بکر (که شبیه به کارائیب هستند) و فرهنگ قوی گیلیک (Gaelic) شناخته می‌شوند. جزایر اورکنی (Orkney) و شتلند (Shetland) در شمال، دارای میراث وایکینگی بسیار قوی و مکان‌های باستان‌شناسی شگفت‌انگیز و ماقبل تاریخی مانند “اسکارا بری” (Skara Brae) هستند که قدیمی‌تر از اهرام مصر است.

تاریخچه پرفراز و نشیب؛ اطلاعات تاریخی درباره اسکاتلند

تاریخ اسکاتلند داستانی طولانی، پیچیده و اغلب خونین از مقاومت، درگیری‌های قبیله‌ای (کلن‌ها)، نوآوری و اتحاد است. تاریخ ثبت‌شده آن با ورود امپراتوری روم آغاز می‌شود. رومی‌ها هرگز نتوانستند قبایل سرسخت شمالی، که آن‌ها را “پیکت‌ها” (Picts) می‌نامیدند، به طور کامل فتح کنند و در نهایت دیوار هادریان (Hadrian’s Wall) را ساختند تا مرز شمالی امپراتوری خود را مشخص کنند.

در قرون وسطی، پادشاهی اسکاتلند تحت حاکمانی مانند کنت مک‌آلپین (Kenneth MacAlpin) شروع به شکل‌گیری کرد. یکی از مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین دوره‌های تاریخی درباره اسکاتلند، “جنگ‌های استقلال” علیه پادشاهی انگلستان در اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم است. در این دوره، چهره‌هایی افسانه‌ای مانند ویلیام والاس (William Wallace) و رابرت بروس (Robert the Bruce) به عنوان قهرمانان ملی ظهور کردند. پیروزی قاطع رابرت بروس در نبرد بنوک‌برن (Battle of Bannockburn) در سال ۱۳۱۴، استقلال اسکاتلend را برای قرن‌ها تضمین کرد.

نکاتی درباره اسکاتلند: اتحاد با انگلستان و دوران روشنگری

در سال ۱۶۰۳، با درگذشت ملکه الیزابت اول انگلستان بدون وارث، جیمز ششم اسکاتلند (پسر ماری، ملکه اسکاتلند) تاج و تخت انگلستان را نیز به ارث برد و به عنوان جیمز اول انگلستان شناخته شد. این رویداد به “اتحاد تاج‌ها” (Union of the Crowns) معروف است. با این حال، دو کشور تا سال ۱۷۰۷ پارلمان‌های جداگانه خود را حفظ کردند. در آن سال، “قانون اتحاد” (Act of Union) به تصویب رسید که پارلمان‌های اسکاتلند و انگلستان را منحل کرد و “پادشاهی بریتانیای کبیر” (Great Britain) را با یک پارلمان واحد در لندن ایجاد کرد. این اتحاد در زمان خود بسیار بحث‌برانگیز بود اما منجر به دوره‌ای از ثبات و شکوفایی اقتصادی شد که به “روشنگری اسکاتلند” (Scottish Enlightenment) شهرت یافت. در این دوره، متفکران اسکاتلندی مانند آدام اسمیت (پدر علم اقتصاد مدرن)، دیوید هیوم (فیلسوف) و جیمز وات (مخترع موتور بخار) تأثیر عمیقی بر جهان گذاشتند.

اطلاعات معاصر درباره اسکاتلند و مسئله استقلال

در دوران معاصر، بحث درباره اسکاتلند و جایگاه آن در بریتانیا همچنان یک موضوع سیاسی داغ است. در پاسخ به دهه‌ها مبارزه برای خودمختاری بیشتر، در سال ۱۹۹۹، پارلمان اسکاتلند (Holyrood) پس از تقریباً ۳۰۰ سال دوباره تأسیس شد (فرآیندی به نام Devolution). این پارلمان اختیارات قابل توجهی در مورد مسائل داخلی مانند آموزش، بهداشت، حمل و نقل و سیستم قضایی دارد. در سال ۲۰۱۴، همه‌پرسی استقلال در اسکاتلند برگزار شد که در آن مردم به این سوال پاسخ دادند که آیا اسکاتلند باید یک کشور مستقل باشد یا خیر. نتیجه این همه‌پرسی، ۵۵٪ مخالف استقلال در برابر ۴۵٪ موافق بود و اسکاتلند بخشی از بریتانیا باقی ماند. با این حال، پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت)، که اکثر رأی‌دهندگان در اسکاتلند مخالف آن بودند، بحث‌ها درباره برگزاری همه‌پرسی دوم استقلال دوباره شدت گرفته است.

فرهنگ غنی و سنت‌ها؛ دانستنی‌هایی درباره اسکاتلند

فرهنگ اسکاتلند ترکیبی متمایز از تأثیرات گیلیک (سلتیک)، نورس (وایکینگ)، بریتانیایی و اروپایی است. هویت فرهنگی اسکاتلند بسیار قوی است و نمادهای آن در سراسر جهان فوراً قابل تشخیص هستند.

نمادهای فرهنگی برای دانستن درباره اسکاتلند

صحبت درباره اسکاتلند بدون اشاره به نمادهای فرهنگی مشهور آن کامل نخواهد بود:

• کیلت (Kilt): دامن مردانه سنتی اسکاتلندی که از پارچه تارتان (Tartan) ساخته شده است. تارتان یک پارچه پشمی با طرح چهارخانه مشخص است. هر طرح تارتان به طور سنتی با یک “کلن” (Clan) یا خانواده بزرگ خاص مرتبط بوده است. امروزه کیلت در مناسبت‌های رسمی و جشن‌ها پوشیده می‌شود.
• نی‌انبان (Bagpipes): ساز ملی اسکاتلند که صدای متمایز و قدرتمند آن در مراسم رسمی، نظامی و جشنواره‌ها شنیده می‌شود. این ساز نمادی از غرور و تاریخ هایلندز است.
• ویسکی اسکاچ (Scotch Whisky): شاید مشهورترین و ارزشمندترین صادرات اسکاتلند، ویسکی اسکاچ باشد. تولید ویسکی در اسکاتلend یک هنر و صنعت با قوانین بسیار سخت‌گیرانه است (مثلاً باید حتماً در اسکاتلند تقطیر شود و حداقل سه سال در بشکه‌های بلوط نگهداری شود). پنج منطقه اصلی تولید ویسکی در اسکاتلند وجود دارد (Speyside, Highlands, Lowlands, Islay, Campbeltown) که هر کدام طعم‌های متفاوتی تولید می‌کنند.
• هگیس (Haggis): غذای ملی اسکاتلند که شهرت جهانی دارد. هگیس به طور سنتی از دل و جگر و شش گوسفند تهیه می‌شود که با پیاز، جو دوسر، چربی و ادویه‌جات مخلوط شده و در معده گوسفند پخته می‌شود (امروزه بیشتر در پوشش‌های مصنوعی پخته می‌شود). هگیس طعمی قوی و خوشمزه دارد و معمولاً با شلغم و سیب‌زمینی پوره شده (Neeps and Tatties) سرو می‌شود، به خصوص در “شب برنز” (Burns Supper)، جشنی برای گرامیداشت شاعر ملی اسکاتلند، رابرت برنز.

جزئیات بیشتر درباره اسکاتلند: سیستم کلن (Clan)

سیستم کلن‌ها (خاندان‌ها) از لحاظ تاریخی، به ویژه در هایلندز، ستون فقرات جامعه اسکاتلend بوده است. این سیستم پیچیده مبتنی بر خویشاوندی و وفاداری به یک رئیس قبیله (Chief) بود. کلن‌ها بر سر قلمرو و قدرت با یکدیگر در رقابت و گاهی در جنگ بودند. اگرچه این سیستم پس از قیام‌های ناکام یعقوبی‌ها (Jacobite Risings) در قرن هجدهم توسط دولت بریتانیا سرکوب شد، اما احساس تعلق به یک کلن و ارتباط با تارتان خاص آن، هنوز هم بخش مهمی از میراث اسکاتلندی برای مردم، به ویژه کسانی که اصالت اسکاتلندی در سراسر جهان دارند، محسوب می‌شود.

شهرهای مهم برای بازدید؛ اطلاعاتی درباره اسکاتلند

اگرچه طبیعت اسکاتلند ستاره اصلی جذب گردشگر است، اما شهرهای آن نیز مراکز فرهنگی، تاریخی و اقتصادی پررونقی هستند که هر کدام شخصیت منحصربه‌فرد خود را دارند.

درباره اسکاتلند: ادینبورگ (پایتخت)

ادینبورگ (Edinburgh)، پایتخت اسکاتلند، یکی از زیباترین و مسحورکننده‌ترین شهرهای اروپاست. این شهر به دو بخش کاملاً متمایز “شهر قدیم” (Old Town) قرون وسطایی با خیابان‌های باریک و ساختمان‌های بلند، و “شهر جدید” (New Town) نئوکلاسیک گرجی با میدان‌های باز و خیابان‌های منظم تقسیم می‌شود. هر دوی این بخش‌ها در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارند. خیابان اصلی شهر قدیم، “رویال مایل” (Royal Mile) نام دارد که از قلعه باشکوه ادینبورگ (Edinburgh Castle) که بر فراز یک صخره آتشفشانی خاموش قرار گرفته، شروع شده و به کاخ هولی‌رودهاوس (Palace of Holyroodhouse)، اقامتگاه رسمی پادشاه در اسکاتلend، ختم می‌شود. ادینبورگ همچنین به عنوان “شهر جشنواره‌ها” مشهور است و در ماه آگوست میزبان بزرگترین جشنواره هنری جهان، “جشنواره فرینج ادینبورگ” (Edinburgh Festival Fringe) است.

درباره اسکاتلند: گلاسکو (بزرگترین شهر)

گلاسکو (Glasgow) بزرگترین شهر اسکاتلند و در گذشته قلب تپنده انقلاب صنعتی و مرکز کشتی‌سازی امپراتوری بریتانیا بوده است. امروزه، گلاسکو به عنوان یک مرکز فرهنگی پویا، با صحنه موسیقی زنده افسانه‌ای (که توسط یونسکو به عنوان “شهر موسیقی” شناخته شده)، موزه‌های و گالری‌های هنری رایگان و در سطح جهانی (مانند گالری هنر کلوین‌گروو و موزه ریورساید) و معماری ویکتوریایی چشمگیر و همچنین مدرن (مانند ساختمان Armadillo) شناخته می‌شود. گلاسکو شهری پرانرژی، صمیمی، خلاق و به قول معروف “مردم گلاسکو، گلاسکو را می‌سازند” (People Make Glasgow). این شهر تضاد جالبی با فضای تاریخی‌تر و توریستی‌تر ادینبورگ دارد.

شهرهای دیگر برای دانستن درباره اسکاتلند

شهرهای دیگر نیز نقش مهمی در اطلاعات درباره اسکاتلند دارند. آبردین (Aberdeen) در شمال شرق، به دلیل ساختمان‌های گرانیتی خاکستری‌رنگش که در زیر نور خورشید می‌درخشند، “شهر گرانیتی” یا “شهر نقره‌ای” نامیده می‌شود. آبردین مرکز اصلی صنعت نفت و گاز دریای شمال در اروپاست. داندی (Dundee)، واقع بر روی رودخانه تی، شهری است که پس از افول صنعت نساجی، خود را به عنوان یک مرکز طراحی و فناوری (به ویژه بازی‌های ویدیویی، محل تولد Grand Theft Auto) بازآفرینی کرده است و میزبان موزه طراحی V&A اسکاتلند است. اینورنس (Inverness) به عنوان پایتخت هایلندز شناخته می‌شود و دروازه ورود به این منطقه وسیع و دریاچه لاک نس است.

اقتصاد و صنایع؛ گزارشی درباره اسکاتلند

اقتصاد اسکاتلند تاریخی طولانی در مهندسی سنگین، کشتی‌سازی (به ویژه در رودخانه کلاید در گلاسکو) و استخراج معادن زغال سنگ داشته است. امروزه، اقتصاد مدرن، باز و متنوعی دارد که بخشی جدایی‌ناپذیر از اقتصاد بریتانیا است. جالب است بدانید که اسکاتلند اسکناس‌های پوند (پوند اسکاتلند) خود را چاپ می‌کند که توسط سه بانک بزرگ اسکاتلندی صادر می‌شود. این اسکناس‌ها در سراسر بریتانیا قانونی هستند، اگرچه گاهی در خارج از اسکاتلend با اکراه پذیرفته می‌شوند.

صنایع کلیدی در گزارش درباره اسکاتلند عبارتند از:

• خدمات مالی: ادینبورگ یکی از مراکز بزرگ مالی و بیمه در اروپاست.
• انرژی: به ویژه نفت و گاز دریای شمال (با مرکزیت آبردین) و تمرکز فزاینده و پیشرو بر انرژی‌های تجدیدپذیر، به خصوص توربین‌های بادی دریایی و زمینی، به دلیل پتانسیل بادی عظیم اسکاتلند.
• گردشگری: یکی از بزرگترین منابع درآمد که میلیون‌ها بازدیدکننده را برای دیدن مناظر، قلعه‌ها و تاریخ جذب می‌کند.
• تولید مواد غذایی و نوشیدنی: به رهبری صنعت عظیم ویسکی اسکاچ، و همچنین پرورش ماهی قزل‌آلا، گوشت گاو و محصولات لبنی.
• صنایع خلاق و فناوری: شامل طراحی، توسعه بازی‌های ویدیویی و تحقیقات علوم زیستی.

پرسش‌های متداول درباره اسکاتلند

در این بخش به برخی از سوالات رایج که افراد درباره اسکاتلند می‌پرسند، پاسخ می‌دهیم تا درک بهتری از این کشور پیدا کنید.

۱. آیا اسکاتلند یک کشور مستقل است؟ (اطلاعاتی درباره اسکاتلند)

این یکی از رایج‌ترین سوالات درباره اسکاتلند است. پاسخ کوتاه این است: اسکاتلند یک “کشور” (Country) است اما یک “دولت مستقل” (Sovereign State) نیست. اسکاتلند یکی از چهار کشور تشکیل‌دهنده “پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی” (United Kingdom) است (به همراه انگلستان، ولز و ایرلند شمالی). اسکاتلند دارای تاریخ، فرهنگ، هویت ملی، تیم‌های ورزشی ملی، پارلمان، سیستم حقوقی و آموزشی مجزای خود است. با این حال، سیاست‌های کلان مانند دفاع، روابط خارجی، مهاجرت و قانون اساسی توسط پارلمان بریتانیا در وست‌مینستر (لندن) تعیین می‌شود.

۲. بهترین زمان برای سفر و کسب تجربه درباره اسکاتلند چه فصلی است؟

بهترین زمان برای سفر به اسکاتلند معمولاً ماه‌های گرم‌تر سال، از اواخر بهار تا اوایل پاییز (تقریباً از ماه می تا سپتامبر) است. در این ماه‌ها روزها بسیار طولانی هستند (به خصوص در شمال در ماه ژوئن که تقریباً هوا تاریک نمی‌شود) و هوا ملایم‌تر است. ماه‌های جولای و آگوست اوج فصل گردشگری محسوب می‌شوند و زمان برگزاری جشنواره‌های بزرگ ادینبورگ است. با این حال، آب و هوای اسکاتلند بسیار غیرقابل پیش‌بینی است؛ همیشه باید آماده باران و باد باشید، حتی در تابستان. فصل بهار (آوریل و می) اغلب آفتابی‌تر و خشک‌تر است. فصل پاییز (سپتامبر و اکتبر) نیز با رنگ‌های زیبای پاییزی و ازدحام کمتر گردشگران، زمان خوبی برای سفر است.

۳. آیا برای دیدن هیولای لاک نس (Nessie) اطلاعاتی درباره اسکاتلند وجود دارد؟

افسانه هیولای دریاچه لاک نس (معروف به “نسی”) یکی از مشهورترین داستان‌ها و اطلاعات درباره اسکاتلند است. لاک نس یک دریاچه بسیار بزرگ، بسیار عمیق (عمیق‌تر از دریای شمال) و به دلیل ذرات تورب، بسیار تاریک است. گزارش‌های متعددی از مشاهده یک موجود ناشناخته و بزرگ در طول قرن‌ها، به ویژه از دهه ۱۹۳۰ به بعد، وجود داشته است. با این حال، با وجود تحقیقات و اسکن‌های متعدد سونار، هیچ مدرک علمی قطعی دال بر وجود چنین موجودی یافت نشده است. بسیاری معتقدند که این مشاهدات ممکن است ناشی از امواج غیرمعمول، کنده‌های درخت شناور، یا شاید یک گونه بزرگ ماهی مانند مارماهی غول‌پیکر باشد. صرف نظر از واقعیت، این افسانه بخش بزرگی از جذابیت منطقه است و صنعت گردشگری پررونقی را در اطراف دریاچه ایجاد کرده است.

۴. زبان رسمی مردم در اطلاعات درباره اسکاتلند چیست؟

زبان اصلی و رسمی که تقریباً همه مردم در اسکاتلند به آن صحبت می‌کنند، انگلیسی است (البته با لهجه متمایز و قوی اسکاتلندی که ممکن است در ابتدا درک آن کمی دشوار باشد). علاوه بر این، دو زبان دیگر نیز در اسکاتلند به رسمیت شناخته شده‌اند: اسکاتس (Scots) که یک زبان ژرمنی نزدیک به انگلیسی است (برخی آن را گویشی از انگلیسی و برخی زبانی مجزا می‌دانند) و به طور گسترده در مناطق پست و برخی نقاط دیگر صحبت می‌شود. زبان سوم، گیلیک اسکاتلندی (Scottish Gaelic) است که یک زبان سلتیک و بسیار متفاوت از انگلیسی است. گیلیک عمدتاً در هایلندز و جزایر (به ویژه هبریدها) توسط اقلیت کوچکی از مردم (حدود ۱٪ جمعیت) صحبت می‌شود. علائم جاده‌ای در این مناطق معمولاً دو زبانه (انگلیسی و گیلیک) هستند.

۵. چرا مردان در اسکاتلند دامن (کیلت) می‌پوشند و این چه چیزی درباره اسکاتلند می‌گوید؟

کیلت (Kilt) بخشی از لباس سنتی و ملی اسکاتلند است، به ویژه برای مردان اهل هایلندز. این لباس در اصل در قرن شانزدهم یک پوشش بلندتر و کاربردی به نام “فیلد-مور” (Great Kilt) بود که به عنوان پتو و لباس در آب و هوای مرطوب و کوهستانی اسکاتلend استفاده می‌شد. کیلت مدرن و کوتاه‌تر در قرن هجدهم رایج شد. پوشیدن کیلت پس از قیام‌های یعقوبی‌ها برای مدتی توسط دولت بریتانیا ممنوع شد تا فرهنگ هایلندز سرکوب شود. امروزه، پوشیدن کیلت نمادی قدرتمند از غرور ملی، هویت فرهنگی و میراث خانوادگی (کلن) است. مردان اسکاتلندی معمولاً کیلت را در مناسبت‌های خاص و رسمی مانند عروسی‌ها، جشن‌ها (مانند ceilidhs یا رقص‌های گروهی)، بازی‌های هایلند (Highland Games) و سایر مراسم رسمی می‌پوشند.