تحلیل جامع هزینه‌ های زندگی و تحصیل در آلمان | جدیدترین اطلاعات

هزینه‌ های زندگی و تحصیل در آلمان، آلمان به عنوان یکی از محبوب‌ترین مقاصد تحصیلی غیرانگلیسی‌زبان در جهان، نه تنها به دلیل کیفیت بالای دانشگاه‌هایش، بلکه به خاطر هزینه‌های بسیار مقرون‌به‌صرفه شناخته می‌شود. درک دقیق هزینه‌ های زندگی و تحصیل در آلمان اولین گام برای برنامه‌ریزی یک مهاجرت تحصیلی موفق است. بسیاری از دانشجویان بین‌المللی با شنیدن عبارت “تحصیل رایگان” به سمت آلمان جذب می‌شوند، اما واقعیت این است که هرچند شهریه دانشگاه‌های دولتی تقریباً صفر است،

هزینه‌های زندگی بخش قابل توجهی از بودجه شما را تشکیل خواهد داد. در این مقاله جامع، ما به تفکیک تمام هزینه‌هایی که یک دانشجو در آلمان با آن روبرو خواهد شد، از هزینه ثبت‌نام دانشگاه گرفته تا اجاره مسکن، خوراک، بیمه و حمل‌ونقل، بر اساس جدیدترین داده‌ها می‌پردازیم تا شما بتوانید با چشم‌اندازی روشن و بودجه‌بندی دقیق، مسیر تحصیلی خود را آغاز کنید.

هزینه‌های تحصیل در آلمان: رایگان اما نه کاملاً!

مهم‌ترین مزیت مالی تحصیل در آلمان، سیاست عدم دریافت شهریه در دانشگاه‌های دولتی است. این سیاست شامل حال تمامی دانشجویان، اعم از آلمانی، اروپایی و بین‌المللی می‌شود. با این حال، “رایگان” به معنای صفر بودن تمام هزینه‌ها نیست.

هزینه ترمی (Semesterbeitrag)

تمام دانشجویان ثبت‌نام شده در دانشگاه‌های آلمان، چه دولتی و چه خصوصی، موظف به پرداخت هزینه‌ای به نام “هزینه ترمی” هستند. این هزینه شهریه محسوب نمی‌شود، بلکه هزینه‌ای برای پوشش خدمات اداری، اتحادیه دانشجویی (Studentenwerk) و مهم‌تر از همه، بلیط حمل‌ونقل عمومی (Semesterticket) است. مبلغ این هزینه بسته به دانشگاه و شهر متفاوت است اما به طور میانگین بین ۱۵۰ تا ۳۵۰ یورو در هر ترم (شش ماه) متغیر است. بلیط ترمی که با این هزینه دریافت می‌کنید، به شما اجازه استفاده نامحدود از وسایل حمل‌ونقل عمومی در شهر و گاهی مناطق اطراف را می‌دهد که خود صرفه‌جویی بزرگی در هزینه‌هاست.

شهریه دانشگاه‌های دولتی و خصوصی

همانطور که ذکر شد، اکثر دانشگاه‌های دولتی در آلمان شهریه دریافت نمی‌کنند. تنها استثناء قابل توجه، ایالت بادن-وورتمبرگ است که از دانشجویان غیر اروپایی شهریه‌ای معادل ۱,۵۰۰ یورو در هر ترم دریافت می‌کند. با این حال، دانشگاه‌های خصوصی در آلمان کاملاً بر اساس شهریه اداره می‌شوند و هزینه‌های آن‌ها می‌تواند بسته به دانشگاه و رشته، از چند هزار تا بیش از ۲۰,۰۰۰ یورو در سال متغیر باشد.

تمکن مالی و حساب بلوکه شده (Sperrkonto)

مهم‌ترین بخش از برنامه‌ریزی مالی برای تحصیل در آلمان، اثبات تمکن مالی برای دریافت ویزای دانشجویی است. دولت آلمان از دانشجویان بین‌المللی می‌خواهد تا ثابت کنند که منابع مالی کافی برای پوشش هزینه‌های زندگی خود برای یک سال اول را در اختیار دارند. رایج‌ترین روش برای این کار، افتتاح یک حساب بلوکه شده (Sperrkonto) است.

بر اساس آخرین تغییرات، مبلغ مورد نیاز برای حساب بلوکه شده برای یک سال، ۱۱,۲۰۸ یورو است. این مبلغ معادل ۹۳۴ یورو در ماه است. پس از ورود به آلمان، شما مجاز خواهید بود که ماهانه همین مبلغ (۹۳۴ یورو) را از حساب خود برداشت کنید. این قانون تضمین می‌کند که شما در سال اول تحصیل خود با مشکل مالی مواجه نخواهید شد. این مبلغ هر سال توسط دولت آلمان بازبینی می‌شود، بنابراین همیشه قبل از اقدام، آخرین رقم اعلام شده را بررسی کنید.

ریز هزینه‌ های زندگی دانشجویی در آلمان (برآورد ماهانه)

هزینه‌های زندگی بسته به شهر و سبک زندگی شما می‌تواند بسیار متفاوت باشد. زندگی در شهرهای بزرگی مانند مونیخ، هامبورگ و فرانکفورت به مراتب گران‌تر از شهرهای کوچکتر یا شهرهای واقع در شرق آلمان مانند لایپزیگ یا درسدن است. در ادامه یک برآورد میانگین از هزینه‌های ماهانه ارائه می‌شود.

۱. هزینه مسکن (بزرگترین هزینه)

اجاره مسکن بزرگترین بخش از بودجه ماهانه شما را به خود اختصاص خواهد داد. گزینه‌های مختلفی برای اسکان دانشجویی وجود دارد:

• خوابگاه دانشجویی (Studentenwohnheim): این ارزان‌ترین گزینه است. هزینه یک اتاق در خوابگاه دانشجویی که توسط اتحادیه دانشجویی اداره می‌شود، معمولاً بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ یورو در ماه است. تقاضا برای خوابگاه‌ها بسیار زیاد است و باید از ماه‌ها قبل برای آن اقدام کنید.
• آپارتمان اشتراکی (Wohngemeinschaft – WG): این گزینه محبوب‌ترین نوع مسکن در میان دانشجویان آلمانی و بین‌المللی است. در یک WG، شما اتاق شخصی خود را دارید و آشپزخانه و حمام را با چند دانشجوی دیگر به اشتراک می‌گذارید. هزینه آن بسته به شهر و اندازه اتاق بین ۳۵۰ تا ۶۰۰ یورو است.
• آپارتمان شخصی: این گران‌ترین گزینه است و هزینه اجاره یک آپارتمان کوچک یک خوابه می‌تواند از ۵۰۰ یورو به بالا شروع شود.

۲. هزینه خوراک

هزینه مواد غذایی در آلمان در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر معقول است. با خرید از سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای ارزان‌قیمت مانند Aldi, Lidl و Netto و پخت‌وپز در خانه، می‌توانید هزینه‌های خود را به طور قابل توجهی مدیریت کنید. یک دانشجوی صرفه‌جو می‌تواند با بودجه‌ای حدود ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو در ماه هزینه‌های خوراک خود را پوشش دهد.

۳. هزینه بیمه درمانی

داشتن بیمه درمانی در آلمان برای همه ساکنان، از جمله دانشجویان، اجباری است. دانشجویان زیر ۳۰ سال می‌توانند از بیمه درمانی دولتی (Gesetzliche Krankenversicherung) با نرخ دانشجویی ویژه بهره‌مند شوند. هزینه این بیمه در حال حاضر حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ یورو در ماه است و پوشش بسیار جامعی را ارائه می‌دهد.

۴. هزینه‌های جانبی (اینترنت، تلفن، تفریح)

برای سایر هزینه‌های زندگی باید بودجه‌ای را در نظر بگیرید:

• اینترنت و تلفن همراه: حدود ۳۰ تا ۴۰ یورو در ماه.
• لوازم تحریر و کتاب: حدود ۲۰ تا ۳۰ یورو در ماه.
• تفریح، ورزش و فعالیت‌های فرهنگی: بسته به سبک زندگی، بین ۵۰ تا ۱۵۰ یورو در ماه. (دانشجویان برای ورود به سینما، موزه و … تخفیف دارند).

سوالات متداول درباره هزینه‌ های زندگی و تحصیل در آلمان

۱. آیا مبلغ ۱۱,۲۰۸ یورو در حساب بلوکه شده برای کل دوره تحصیل من کافی است؟

پاسخ: خیر. مبلغ موجود در حساب بلوکه شده فقط برای پوشش هزینه‌های سال اول شماست و شرط لازم برای دریافت ویزای اولیه است. برای تمدید اقامت دانشجویی خود در سال‌های بعد، شما باید مجدداً تمکن مالی خود را برای سال آینده اثبات کنید. این کار می‌تواند از طریق تمدید حساب بلوکه شده، ارائه صورتحساب بانکی با موجودی کافی، گواهی دریافت بورسیه یا قرارداد کار دانشجویی انجام شود.

۲. آیا با کار دانشجویی می‌توان تمام هزینه‌های زندگی را پوشش داد؟

پاسخ: پوشش دادن تمام هزینه‌ها با کار دانشجویی می‌تواند دشوار باشد، اما قطعاً کمک بزرگی است. دانشجویان بین‌المللی مجاز به ۱۴۰ روز کامل یا ۲۸۰ نیم‌روز کار در سال هستند. با حداقل دستمزد قانونی در آلمان، شما می‌توانید بخش قابل توجهی از هزینه‌های ماهانه خود، به ویژه در شهرهای ارزان‌تر را پوشش دهید. با این حال، اتکای کامل به درآمد کار دانشجویی توصیه نمی‌شود و شما باید منابع مالی دیگری نیز داشته باشید.

۳. آیا هزینه زندگی در شهرهای شرقی آلمان واقعاً ارزان‌تر است؟

پاسخ: بله، به طور کلی این موضوع صحت دارد. هزینه‌های زندگی، به خصوص هزینه مسکن، در شهرهای واقع در ایالت‌های شرقی سابق آلمان مانند لایپزیگ، درسدن، ینا یا هاله به طور قابل توجهی پایین‌تر از شهرهای غربی مانند مونیخ، اشتوتگارت یا هامبورگ است. انتخاب یک دانشگاه با کیفیت در یک شهر ارزان‌تر می‌تواند راهی هوشمندانه برای مدیریت بودجه و کاهش چشمگیر هزینه‌ های زندگی و تحصیل در آلمان باشد.

۴. هزینه ترمی (Semesterbeitrag) شامل چه خدماتی می‌شود؟

پاسخ: هزینه ترمی یک هزینه جامع است که خدمات مختلفی را پوشش می‌دهد. بخش اصلی آن معمولاً هزینه بلیط حمل‌ونقل عمومی (Semesterticket) است که به شما اجازه استفاده نامحدود از اتوبوس، تراموا و قطارهای منطقه‌ای را می‌دهد. بخش دیگر آن به اتحادیه دانشجویی (Studentenwerk) اختصاص می‌یابد که خدماتی مانند یارانه‌های غذای سلف‌دانشگاه، اداره خوابگاه‌ها و ارائه خدمات مشاوره‌ای را بر عهده دارد. بخش کوچکی نیز صرف هزینه‌های اداری و ثبت‌نام دانشگاه می‌شود.

۵. آیا امکان دریافت بورسیه برای پوشش هزینه‌های زندگی وجود دارد؟

پاسخ: بله. اگرچه تحصیل در آلمان رایگان است، اما بورسیه‌های متعددی برای کمک به پوشش هزینه‌های زندگی دانشجویان بین‌المللی وجود دارد. بزرگترین و معروف‌ترین سازمان ارائه‌دهنده بورسیه، سرویس تبادلات آکادمیک آلمان (DAAD) است که طیف گسترده‌ای از بورسیه‌ها را برای مقاطع مختلف ارائه می‌دهد. علاوه بر DAAD، بسیاری از بنیادهای سیاسی، مذهبی و خصوصی نیز بورسیه‌هایی را بر اساس شایستگی تحصیلی و نیاز مالی اعطا می‌کنند. رقابت برای این بورسیه‌ها شدید است و باید از مدت‌ها قبل برای آن‌ها اقدام کنید.